Amebiasis ameboma karaciğer absesi

amebiasis , etken E. Histolitikadır. Primer olarak kalın barsağı, sekonder olarak da diğer organları (karaciğer, akciğer, beyin vb.) tutar. Kalın barsak tutulumuyla amebik dizanteriye neden olur. Diğer organlarda ise, paraziter abse teşekkülü oluşturur. E. Histolitika, her zaman hastalık yapmayabilir ve bazı insanlar taşıyıcı olup asemptomatiktirler. ABDde taşıyıcı oranı % 10 iken, bu oran gelişmekte olan ülkelerde % 60tır.

Amebiasis klinik olarak akut veya kronik formlarda görülürler. Akut forma içme sularından olan masif kontaminasyon sonucu rastlanır. Yüksek ateş, karın ağrıları, tenesmus ve kanlı ishal vardır. Proktoskopide, rektumda yaygın ülserasyon görülür.

Ülserasyondan alınan scrapingde amebik trofozoitler tespit edilir. Ayrıca serolojik testlerden de yararlanılabilir. Amebik dizanteri, ülseratif kolit, crohn koliti ve basiller dizanteriden ayırt edilmelidir. Özellikle ülseratif kolitten ayırt edilmesinin hayati önemi vardır. Zira kortikosteroid kullanımı bu hastalık için fataldir.

Tedavide metranidazol 3×250 mg/gün İV olarak 10 gün kullanılır. Hasta eğer bu tedaviyi alamıyorsa, emetin ya da tetracylin verilebilir.

Kronik formda hastalık yavaş yavaş gelişir. İntermitant bir course gösterir. Hasta zaman zaman semptomatik, zaman zaman da asemptomatiktir. Endoskopide rektum tamamen normal görülebilir, ama scraping ve biyopside amipler görülür ve tanı konur.

Tedavi 3×750 mg/gün metranidazol po 20 gün süre ile kullanılır. Fakat tedaviden sonra relapslar sık görüldüğünden, hasta en az 1 yıl kontrol altında tutulmalı ve dışkı muayeneleri yapılmalıdır.

Amebiasiste birtakım cerrahi komplikasyonlar ortaya çıkar:
1. Karaciğer absesi:
Parazit, portal ven yoluyla karaciğere gelir ve abse oluşturur. Abse küçük ise, medikal tedavi yapılır. Sekonder enfeksiyon veya büyük abselerde drenaj şarttır. Perkutanöz iğne aspirasyonu ile abse teşekkülü olduğu anlaşılabilir ve ayrıca da boşaltılabilir. Medikal tedavide dihidroksiquinin kullanılır.

2. Ameboma: Barsak duvarında parazitlerden oluşan bir kitle şeklinde ortaya çıkar. Malign bir oluşumdan ayırt edilmesi güçtür. Bu kitle medikal tedavi kaybolmaz ise, cerrahi rezeksiyon gerekir.

3. Perforasyonlar

4. Toksik megakolon: Multiple perforasyonlar ve yaygın nekrozlar ortaya çıkabilir.
Kolona ait komplikasyonlarda kolonun tümünün çıkartılması gerekir.