Addison Hastalığı:Böbreküstü Bezi Yetersizliği

TANIMLAMA

Böbreküstü bezinin primer hastalığına bağlı yetersiz
çalışması surumudur.Böbrek üstü bezinin tamamının veya bir
kısmının hasarı nedeniyle oluşur. % 80 vakada bağışıklık
sisteminde bozukluk ana sebeptir. Tüberküloz ikinci
sıradadır. AİDS, son yıllarda artan nedenlerdendir

• Sürrenal krizi- Böbrek üstü bezini yetmezliğinin ani ve
şiddetle gelişmesi sonucu oluşan ciddi bir taplodur.

• Genetik: Genetik geçiş ispatlanmıştır.

• Yaş: Her yaşta görülebilir

• Cinsiyet: Kadınlarda daha fazladır

BELİRTİ VE
BULGULAR

• Kuvvetsizlik

• Yorgunluk

• Kilo kaybı

• Tansiyon düşmesi

• Deride koyulaşma

• Zayıflama

• Kusma

• İshal

• Soğuğa toleransın azalması

NEDENLERİ

•Bağışıklık sisteminde bozumaya bağlı böbrek üstü
yetmezliği

•Sebebi bilinmeyen böbrek üstü bezi yetersiz büyümesi

• Mantar hastalığı (histoplazmoz. blastomikozis)

• Sarkoidoz hastalığıının böbrek üstü bezine sirayet etmesi

• Böbrek üstü bezi içine kanama

• Hemokromatozis hastalığı

• Ameliyatla her iki böbrek üstü bezinin alınması.

• Böbrek üstü bezi tümörleri

• Bazı hastalıklara(Tüberküloz Sarkoidoz vs) bağlı böbrek
üstü bezinine protein tabiatında madde birikmesi (Amiloidoz)

•AİDS

RİSK FAKTÖRLERİ

• Bağısıklık sisteminde bozukluğa bağlı Böbrek üstü
yetmezliğinde aile hikayesi vardır

• Uzun süre steroid kullanımı, ciddi infeksiyon, travma veya
cerrahi işlemler sonrası

TANI

LABORATUAR

• Düşük serum sodyumu (130 mEq/ L’den az)

• Yüksek serum potasyumu (5 mEq/l_’den fazla)

• BUN yükselir

• Kortizol düşer, renin yükselir

• ACTH seviyesi yükselir

• Orta derecede nötropeni

ÖZEL TESTLER

• Cosyntropin adlı madde 0,25 mg damardan injekte
edilir.Enjeksiyondan önce ve sonra kortizol seviyesi
ölçülür. Addison hastalığında düşük veya normal bulunur.

GÖRÜNTÜLEME

• Batın bilgisayarlı tomografisimde böbrek üstü
bezlerinde anormal büyüklük veya küçüklük.

• Batın grafisinde böbrek üstü bezinin olduğu bölgede
kireçlenme odakları.

• Göğüs grafisi: kalp konturlarının küçülmesi

TEDAVİ

• Ayaktan tedavi hafi veya orta vakalrda yapılır

• Adrenal krizde hastaneye yatırmak şarttır.

GENEL ÖNLEMLER

. Adrenal yetmezliği, glukokortikoid ve mineralokortikoid
ile tedavi edilir

AKTİVİTE

Tolore edebildiği kadar

DİYET

Sodyumve Potasyum dengesi sağlayacak diyet
önerilir.

TERCİH EDİLEN İLAÇLAR

• Hidrokortizon Fludrokortizon Prednisone gibi kortizon
preparatları kullanılır.

• Karaciğer hastalığı olanlarda doz azaltılır.

• Kullanılan doz yavaş yavaş azaltılır

ÖNLEM / KAÇINMA

• Addison hastalığının önlemi bilinmemektedir.

BEKLENEN GELİŞME VE PROGNOZ

• Uygun tedavide sonuçlar iyidir

• Aktuf tüberküloz ve mantar infeksiyonlarında ilaç tedavisi
gerekir

KAYNAKLAR

Felig, P., Baxter, J.D, Broadus, A.E., et al, (eds):
Endoçrinology and metabolism. 2 nd Ed. New York,
McGraw-HİII, I987

• Hershman, J.M.: Endocrine Pathophysiology: A Patient-
Oriented Approach, 3 rd Ed Philadelphia, Lea Febiger, I988

Yazarı Dr. E. Lightner