Bebeklerde fiziksel ye zihinsel gelişmenin, kalkanbezinin yetersiz çalışması sonucu aksaması. Kalkanbezi metabolizma üzerinde önemli etkileri olan tiroksin hormonunu salgılar. Bu hormonun salgılanışı ön hipofizde üretilen tireotrop hormon tarafından düzenlenir. Tiroksin doğal olarak iyot içerir ancak bu iyotu tiroksin adlı aminoasi de dönüştürerek etkin hormonu elde etmek için birkaç enzim gereklidir.
Kalkanbezinin yetersiz çalışmasına, hipofizde gerektiği kadar; tireotrop hormon salgılanmaması; besinlerle tiroksin üretimi için gerekli olan iyotun alınmaması; tiroksin üretimini gerçekleştiren enzimlerin çalışmasında doğuştan bazı aksaklıkların var olması ve kalkanbezinin doğuştan eksik olması gibi nedenler yol açar.
Tiroksinin vücudun genel etkinliği, kemik gelişmesi ve merkezsel sinir sisteminin işlevleri üzerinde önemli etkileri vardır. Kretinliğin ilk belirtileri hareketsizlik, iştahsızlık, kabızlık, derinin kuruması ve kasların uyumsuz çalışmasıdır. Hastalığın hemen farkedilmediğl durumlarda deride kuruluk artar, şişlikler belirir; vücut sıcaklığı düşer; dil kalınlaşır ve dışarı fırlar; karın şişer; göbek fıtığı oluşur; diş ve kemik gelişmesi aksar.
Tiroksin hormonu, doğumdan sonraki ilk üç ayda gerçekleşen merkezsel sinir sistemi gelişmesinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle bu hormonun yetersizliği, sinirlerde zedelenmeye ve geri zekalılığa yol açar.
Kretinliğe tireotrop (hormonunun yetersiz salgılanması yol açıyorsa, kalkanbezi dokusunda anormal gelişmeler olmaz. Hastalık besinlerle yeterince iyot alınmamasına ya da enzimlerin yetersizliğine bağlıysa, kalkanbezi daha çok hormon salgılayabilmek için genişler ve guatr oluşur.
Kretinliğin, bazı yörelerde örneğin İsviçre’de yaygın oluşu bu bölgelerin suyunda ve toprağında yeterince iyot bulunmamasına bağlıdır. Günümüzde bu yetersizlik, tuza eklenen iyotla giderilerek salgın guatrlar önlenmektedir. Hastalık erken teşhis edilirse, ağızdan verilen tiroksin hormonuyla başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Ancak, teşhisten önce zihinsel işlevlerde genellikle bazı aksaklıklar meydana gelmişse tedaviden sonra bile zeka geriliği kalır.
Benzer Yazılar:
Tiroid Hastaliklari
Tiroid Bezini Hızlandıran Bitkiler
Hormon Bezleri ve Calismasi
Guatr Nedir Guatr Hastaligi Nedenleri
Sismanligin Zararlari Nelerdir
Guatr Nedenleri Sebepleri İc Dis Guatr Nedir
Guatr Cesitleri Basit Noduler Dalan Guatr Nedir
İyot Eksikliği,Zeka Geriliğine Neden Oluyor
Mineraller ve Faydaları
GUATR NEDİR
