Köpek Isırmaları
Tüm ısırmalar arasında en fazla (%90) görülebilir. Sıklıkla bir ekstremite ısırılır. Yaranın büyüklüğüne ve ışınlan bölgenin özelliğine göre ciddiyeti değişir.
Kedi Isırmaları
Tüm ısırıkların %3’ünü oluşturur. Kedinin dişleri huni şeklinde ve uzun olduğu için tendon kopması, kemirici hayvanlarla ilişkili olduğu için enfeksiyon riski fazladır. Kedi veya köpek ısırmalannda hayvanın aşılı olup olmaması, hangi durumda ısırdığı (koruyucu mu? saldırganlık mı?) ısırma sonrasında ne kadar süre geçtiği, Işınlan kişinin kuduz ve tetanoz aşılarının olup olmamasını araştırmak, yaranın büyüklüğü, bütünlüğü, enfiamasyon belirtileri, derinliği, yaranın altındaki damar-lann durumu ve ateş kontrolünü gözlemek tedavi ve bakım uygula-malan için kesin bilgi sağlar.
Belirti ve Bulgular: Işınlan bölgede deri bütünlüğü bozulur. Ağn ve şişme vardır.
Tedavi ve bakım: Yaralı bölgeye uygun pozisyon verilir. Anti-septikli sabunla temizlenir, serum fizyolojik ile yıkanır. Yaranın uygun bakımı yapılır. Ölü dokular temizlenir, steril gazlı bezle kapatılır. Bağışıklığı sağlayıcı önlemler alınır, antibiyotik verilir. Kuduz riski varsa rabies 3 aşı yapılır. Koruyucu önlemler alınır.
Suda veya Su Kenarında Yaşayan Hayvan Sokmaları
Bu tip sokmalarda enfeksiyon riski daha fazladır.
Belirti ve Bulgular: Isıran hayvanın özelliğine göre değişir. Köpek balıkları, et yiyen bazı tip balıklar, deniz yılanları ısırarak nö-rotoksik zehir salgılarlar, deniz anası, deniz yıldızları, koni kabuklu salyangozlar, mercanlar nematokistler veya sokma kapsülleri ile sokarak bir asit yarası oluştururlar, iskorbit balığı, deniz kestanesi, kedi balığı ise dikenli olup, bu dikenleri ile travmatik delinme yaraları, zehir keselerinden toksinler salgılayarak kardiyovasküler, solunum ve nörolojik komplikasyonlara yol açarlar.
Tedavi ve Bakım: Hava yolu açık tutulur, solunum ve dolaşımın devamlılığını sağlariır. Isırıklarda yaranın yeri büyüklüğüne göre oksijen tedavisi, kortizon, adrenalin, kan kaybı fazlaysa kan veya serum verilir. Tetanoz profılaksisi yapılır. Yaralar bol serum fizyolojikle yıkanır. Parçalı yaraların ameliyatla kenarları kesilerek dikişle kapatılır. Yaralı kısım istirahate alınır. Antibiyotik verilir. Sokmalarda; bölge bol serum fizyolojikle yıkanır. Zehiri inaktive etmesi için yaranın üstüne 6-8 dakika alkol uygulanır. Deniz anasında sodyum bikarbonat uygulanır. Diken batmalarında; bu dikenler ısıya duyarlı olduğundan 30 derece kadar sıcak suyla yıkanır. Yara pansumanı ve tetanoz profılaksisi yapılır. Cilt alkol veya metilen mavisi ile pansuman yapılır, traş köpüğüyle traş edilebilir, talk pudrası sürülerek böylece ciltteki zehir inaktive olur.
