Doğal Diyet

Yazar: Ebru Yılmaz Tarih: 09 Ağustos 2010 Kategori: Genel Sağlık

Diyet tedâvisi yüzlerce yildir tatbik edilmektedir. Geçen yillar boyunca büyük gelismelere sahne olan bu tedâvi, bugün tibbin ayrilmaz bir parçasi olmustur. Baslica bes çesit gidâ maddesi veya bunlarin metabolik ürünleri vücut için zarûrîdir. Bunlar proteinler, yaglar, karbonhidratlar, vitaminler ve bâzi minerallerdir. Günlük diyet bunlari kâfi miktarda ihtivâ etmelidir. Beslenme ve diyetetik mütehassislari yaptiklari arastirmalar netîcesinde dünyâda yaygin olarak tüketilen gidâlari gruplandirmislar ve besin degerlerini tespit etmislerdir. Bu gruplar süt grubu, et grubu, sebze-meyve ve tahil grubudur. Günlük olarak her gruptan belli miktar gidâ alinmasi gerekir. Bu kâideye dikkat edilmeyen pahali bir beslenme uygun ve dengeli bir beslenme olmayacagi gibi çok daha ucuza dengeli bir beslenme düzeni de kurulabilir. Tedâvi maksadiyla hekimin perhiz tavsiye ettigi kisiler için de bu kâideye uyulmalidir.Seker hastaliginda perhiz: Perhiz ile tedâvi edilen en eski hastaliklardan birisi seker hastaligidir (Diabetes mellitus). Seker hastalarinin bünyesi kan sekeri seviyesinin asiri yükselmesini önleyemediginden, günlük gidâlarindaki karbonhidrat miktari uygun bir perhizle sinirlandirilir ve düzenli bir sekilde alinmasi saglanir. Böylece hastanin kan sekerinin asiri yükselmesi önlenir. Sismanlarda seker hastaliginin kontrolu daha zor oldugundan ayrica zayiflama perhizleri de tatbik edilir. Perhizden maksat hem karbonhidratlari kismak hem de yiyecek ve içecekten alinacak kalorinin hastanin ideal kilosu için belirlenen miktari asmayacak bir düzendir. Perhiz tedâvisine kâfi cevap vermeyen hastalarda perhize ilâveten ilâçlara da basvurulur.

Tuzsuz perhiz: Bu perhiz baslica karaciger sirozu, gebelik toksemisi (EPH sendromu), yüksek tansiyon, kalp yetmezligi, böbrek hastaliklarinda ve (kartizonlu, tuz tutucu veya terkibinde sodyum bulunan) ilâçlarla uzun süreli tedâvi görmesi îcâbeden hastalarda uygulanir. Esas îtibâriyle perhiz, tuzun içindeki sodyuma karsidir. Zîrâ sodyumun vücutta su tutma özelligi yukaridaki hastaliklari agirlastirir. Günlük hayatta en önemli sodyum kaynagi sofra tuzu oldugu için bu perhize tuzsuz perhiz denilegelmistir. Ancak tuzsuz perhizde olan hasta, hekimine danisarak sodyum ihtivâ eden gidâ ve ilâçlar hakkinda bilgi almalidir. Misâl olarak süt ve bâzi antiasit ilâçlar sodyum ihtivâ ederler.

Dogustan metabolik hastaliklarda perhiz: Bu hastaliklarda vücûdun kullanamadigi gidâ maddeleri günlük diyetten kismen veya tamâmen uzaklastirilir. Misâl olarak fenilketonüri hastaligi ile dogan çocuklarda, vücutta fenilalanin amino asidini normal yolla metabolize edecek fenilalanin hidroksilaz enzimi yoktur. Bu sebeble gidâlarla alinan fenilalanin ve bunun anormal metabolik ürünleri vücutta birikerek beyni harap eder. Bu hastaligin kontrolü için sâdece gelisme için zarûri olan miktarda fenilalanin ve normal miktarlarda diger amino asitleri ihtivâ eden endüstriyel gidâlar (mamalar) dogumdan îtibâren kullanilir. Yas ilerledikçe uygun perhizlerle normal gidâlara geçis mümkündür. Bu geçis tamâmen hekim kontrolünde yapilmaktadir.