Cilt Uzman Tavsiyeleri – Cilt Lekelerine Çeşitl Çözümler

Koyu renkli lekelerin nedenleri nelerdir?

• Bazı iyi huylu cilt benleri
• Cilt kanseri (Melanom)
• Güneş lekeleri
• Gebelik lekeleri
• Çiller
• Mantar hastalıkları

Bu lekeler yaşamımızı tehdit etmemekle birlikte bir takım kozmetik problemlere sebep olmakta hatta bazı kişilerin sosyal yaşamını da etkileyebilen bir takım psikolojik problemlere yol açabilmektedir.

Bu lekeler ne şekilde tedavi edilirler?

Bu tip cilt sorunlarının bazıları ilaçlarla tedavi edilirken bazıları kimyasal peeling (cilt soyma işlemi) ile düzelmekte bazılarına laser krioterapi (dondurarak tedavi) koterizasyon gibi müdaheleler uygulanabilmektedir. Yapılacak bu müdahalenin tecrübeli uzman hekimlerce yapılması alınacak kozmetik sonucun kalitesini etkilemektedir.

Ciltteki benlerin ise gelişim nedeni bilinmemekle beraber bu benlerin sayısı genellikle kalıtsal olarak belirlenir ve sayıları birkaç taneden düzinelerceye kadar varabilir. Genellikle erken çocukluk yaşlarında ortaya çıkmaya başlar ve ergenlik çağında sayıları hızla artar. İlk önce küçük yassı noktalar şeklinde ortaya çıkar daha sonra çapları büyüyebilir. Yıllar geçtikçe kabarıklaşabilecekleri gibi düz de kalabilirler. Benlerin yüzeyi pürüzsüz pürtüklü hatta böğürtlen benzeri olabilir üzerlerinde kalın koyu renkli kıllar bulunabilir. Rengi deri renginden daha koyu renklere kadar uzanan bir çeşitlilik gösterebilir.

Melanom cilt benlerine benzer görüntüde olabilen çok kötü huylu bir cilt kanseridir. Melanomların %30’u benlerin üzerinde %70’i de normal deride gelişir.

Melanom açısından kimler risk taşır?

Çok sayıda ben olması melanom gelişme riskini arttırr. Özellikle 75’in üzerinde beni olan kişiler melanom açısından sıkı takip edilmelidirler. Ayrıca açık ten rengine sahip olmak ailede melanom bulunmasıuzun yıllar güneşte kalmak riski arttıran faktörlerdir.

Melanomun belirtileri nelerdir?

Bir deri beni birden bire ortaya çıktıktan sonra hızla büyür kabarıklaşırsa boyutu 6mm ’nin üzerinde ise oldukça koyu kahve veya siyah renkte ise içinde birden fazla renk barındırıyorsa sınırları düzensiz girintili çıkıntılı ise kanıyorsa bir Dermatoloji Uzmanı tarafından acilen başvurulmalıdır

Melanomdan nasıl korunulur?

Cilt kanserlerinden korunmanın yolu güneşten sakınmaktır. Özellikle güneşin yer küreye dik geldiği 10.00 -15.00 saatlerinde güneşe çıkmamak 15 koruyucu faktörden yüksek güneşen koruyucuları kullanmak gerekir.

Güneş lekeleri güneşe maruz kaldıktan sonra ortaya çıkan açık veya koyu kahverengi lekelerdir. En sık olarak yüz bölgesinde görülmekle birlikte; eller kollar sırt ve dekolte gibi güneşe maruz kalabilen bölgelerde de görülür. Yüzde yerleşimi ise daha çok yanaklar alın ve dudak üstünde gözlenir.

Güneş ışınlarının pigment hücrelerini etkilemesi sonucu ortaya çıkarlar. Aynı etkiler solaryum uygulamalarından sonra da oluşur. Bu lekeler bazen kış aylarında gerileme ve güneşli mevsimlerde yeniden koyulaşma eğilimindedir. Kendi kendine tamamen geçmez ama rengi çok açılabilir ve kaybolmuş gibi görünebilir. Özel ışıklarla cilt muayene edildiğinde bu lekeler bariz olarak görülebilir.

Kimlerde güneş lekelerinin ortaya çıkma riski daha yüksektir?

Güneş lekelerinin ortaya çıkışında genetik yapı hormonal durum beslenme ve bazı ilaçların kullanımı da etkilidir. Tiazid grubu diuretic (idrar söktürücü) tetrasiklin grubu antibiyotik non-steroid anti-enflamatuar ilaç (ağrı ve eklem ağrıları tedavisinde kullanılan) bazı hormonal ilaçları kullanan kişiler lekeler açısından risk altındadır. Bu ilaçlar cildin güneşe karşı hassasiyetini arttırarak leke oluştururlar.

Ayrıca lokal olarak uygulanan pomat ya da krem seklindeki ilaçlarla (mantar ve sivilce tedavisinde kullanılan ilaçlar gibi) parfüm sabun ya da kozmetik uygulamalardan sonra da ayni etki ile güneş lekeleri gelişebilir. Bazı bitki ve otlarla (incir gibi) temastan sonra güneş gören alanlarda kahverengi lekeler oluşabileceği de unutulmamalıdır.

Güneş Lekelerinin Tedavisi

Güneş lekeleri yazın koyulaşan kışın da neredeyse görünmez denecek şekilde kendiliğinden açılan lekelerse tedavi gerektirmez ancak yaz aylarında en az 30 kış aylarında en az 15 koruma faktörlü kremler ile korumak yeterlidir. Açılmayan lekeler için evde kullanılan krem ya da jel seklinde tedaviler yanında kimyasal soyma (peeling) lazer ve IPL (Yoğun atımlı ışık) tedavileri de uygulanır.

Kimyasal soyma tedavileri lekelerin yapısına ve derinliğine göre çeşitli derecelerde uygulanabilir. Uygulamalar 2–3 hafta arayla yapılır ve lekenin cevabına göre seans sayısı belirlenir. Ağrısız iz bırakmayan günlük yaşamı aksatmayan bir tedavidir ve bu işlem ciltte yenileme de yaptığı için ayni zamanda pürüzsüz parlak ve canlı bir cilt görüntüsüne kavuşmak ta mümkün olur.

Tedavi sonrasında ve devamında çok iyi güneş koruması yapmak gerekir. Lazer ve IPL tedavileri ise 3–4 hafta arayla 5–6 seans olarak uygulanır ve yine ağrısız iz bırakmayan ve günlük yaşamı etkilemeyen tedavilerdir. Bu tedavilerde de leke tedavisi yanında ince damar genişlemelerinde azalma ve ciltte gerginlik de oluşur. Tedavi sırasında ve sonrasında çok iyi güneş koruması uygulanmalıdır aksi halde lekeler kısa surede yeniden belirebilir.

Sıklıkla karşılaştığımız yüzde görülen koyu lekelerden biri gebelik lekeleridir. Kadınlarda yaygın olarak gebelik doğum kontrol hapı veya östrojen hormonu kullanılması ile ortaya çıkar. Bu tip lekeler erkeklerde de gelişebilir. En çok alın yanak ve dudak üzerinde görülür. Öncelikle doğum kontrol hapları kesilmeli güneşe olabildiğince maruz kalınmamalı şapka ve güneşten koruyucular kullanılmalıdır. Tedavisinde hidrokinon azeleik asit veya kojik asit gibi kimyasal renk açıcılar veya günlük uygulanan peeling kremleri kullanılabilir. Ayrıca Dermatoloji Uzmanı tarafında kimyasal peeling uygulanabilir.

Tinea versicolor deri yüzeyindeki bir mantarın aşırı üremesi ile oluşan yaygın rastlanılan bir deri hastalığıdır. Bu aşırı gelişim deride beyaz veya kahverengi renk değişikliğine ve pullanmaya neden olur.

Tinea versicolor sürülen veya ağızdan alınan ilaçlarla tedavi edilir. Lokal uygulanan tedaviler deriye uygulanan şampuan krem ve losyonlar şeklinde olabilir.

Bir çok ağızdan alınan tedavi tinea versicoloru başarılı bir şekilde tedavi eder. Fakat yan etkileri ve diğer ilaçlarla etkileşimi yüzünden bu ilaçlar Dermatoloji uzmanlarının kontrolünde kullanılmalıdır. Uygulanan her tip tedaviden sonra derinin rengindeki değişiklik deri rengi normale dönene kadar aylarca kalır.

Pitriasis alba çocuklarda özellikle yüz bölgesinde üzeri hafif kepekli beyaz lekeler şeklinde görülür. Hastalığın temel nedeni bilinmemekle beraber atopik bünyeye sahip olmak ve derinin kuru olmasının hastalığın gelişiminde rol oynasığı düşünülmektedir. Hastalığın tedavisinde kortizonlu krem ve nemlendiriciler kullanılır.