Diyabet (şeker) görülme sıklığı günden güne artıyor. Nüfusun yaşlanması, hareketsiz yaşam, kötü beslenme alışkanlığı veya kalıtımsal nedenlerle uzmanlar ‘diyabet salgını’ndan söz ediyor. Sadece Türkiye’de tanısı konmuş diyabetli sayısı 2.850 milyon. Yaklaşık bir o kadar da ‘gizli şeker’ hastası bulunuyor. Şişmanlıkla yakından ilişkisi bulunan diyabet çocuklar arasında da hızla yayılıyor. Diyabet her ne kadar artık tehlikeli bir hastalık olmaktan çıksa da özellikle insülin kullanmak zorunda olan hastaların hayat kalitesini olumsuz etkiliyor. Kontrol altında tutulmayan şeker damarları etkiliyor, organ hasarlarına, erkeklerde cinsel işlev bozukluklarına yol açıyor. Ancak diyabete yatkın olsanız bile korunabilir, en azından ortaya çıkmasını geciktirebilirsiniz. Bu yazı dizisinde korunmanın yanı sıra diyabet riskiniz olup olmadığını test edebilecek, belirtilerden hastalığı tanıyıp, yeni tedavi yöntemleri hakkında da bilgi sahibi olabileceksiniz.
Anneniz-babanız veya birinci dereceden akrabalarınızda şeker varsa siz de bu hastalığa aday olabilirsiniz. Bunun için diyabet belirtilerini iyi tanıyın ve mutlaka şeker ölçümü yaptırın. İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Diyabet Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. İlhan Satman, Tip 2 diyabetin bazen hiç belirti vermeden tesadüfen yapılan kan sekeri ölçümüyle teşhis edilebileceğini vurgulayarak, “Diyabetli insanlar genelde iştahlıdır. Erişkin (Tip 2) diyabetlilerin en büyük sorunlarından biri çok yemek yemek ve kilo verememektir” diyor. Diyabetin nedeni ne? Kişi, bu hastalığa yatkındır ve bu nedenle diyabet olur. Tip 2 diyabet toplumda sık gördüğümüz bir hastalık ve genlerdeki yatkınlıktan ortaya çıkar. Ama genleri uygun olan her kişi de diyabet olmaz. Yaşam stilinizi değiştirerek bunu hızlandırabilir veya geciktirebilirsiniz. Düzensiz yaşam tarzı diyabeti ortaya çıkarmakta birebirdir. Kilo alırsanız, hareketsiz olursanız ve bunlara psikolojik sorunlar, gerginlikler de eklenmişse süreci hızlandırırsınız. Dışarıda çalışma imkânı olmayan insanların (özellikle de kadınlarımızın) sıkıntılarını yemekle atmak gibi bir alışkanlıkları, yanılgıları var. Bazen de sıkıntılar veya depresyon nedeniyle verilen ilaçlar iştahı artırabiliyor. O iştah artışı beraberinde şişmanlığı getiriyor. Sonuçta genetik yatkınlık diyabeti yaratıyor ama hareketsizlik, şişmanlık, düzensiz ve dengesiz beslenme alışkanlığı da hastalığı ortaya çıkarıyor.
Elma tipi şişmanlar tehlikede Şişmanlık diyabeti tetikliyor mu? Şişmanlık insülin direnci oluşturuyor, ancak şişmanlığın da çok çeşitleri var. Gövdenin üst kısmını kapsayan bir şişmanlık türü kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon, karaciğer yağlanması gibi sağlık açısından sorun oluşturan hastalıklara zemin hazırlıyor. Üst tarafı ince ama alt bölgesi kilolu olanlar var, onlarda bu tür riskler daha az ama başka riskler var. Elma tipi şişmanlık dediğimiz, göbek çevresinde yağlanma olan bireylerde kalp krizine yakalanma riski fazla. Bu kişilerin kolesterolleri, tansiyonları yüksek oluyor, diyabet veya diyabete zemin hazırlayan gizli diyabet daha sık görülebiliyor. Bu kişiler alkol almadıkları, sarılık geçirmedikleri halde karaciğer yağlanması meydana gelebiliyor. Genç kız ve kadınlarda gördüğümüz yumurtalıklarda kist oluşumu, beraberinde vücutta kıllanma, sivilcelenme, aknelenme, yağlanma yapan bir hastalık var, ‘Polikistik over sendromu’ denen hastalık, uzun vadede kısırlık yapıyor. Bunun altında da insülin direnci yatıyor. Diyabet neden artıyor? Nüfus artıyor, yaşam süresi uzuyor, toplumlar yaşlanıyor. Kentleşme artıyor, yaşam tarzı değişiyor, sedanter yaşam biçimi var. Obezite ve hipertansiyon artıyor. Diyabetin ortaya çıkma yaşı hızla küçülüyor! Diyabet cinselliği nasıl etkiliyor? Kontrolsüz diyabet erkeklerde ereksiyon güçlüğüne yol açabilir. Bu sorun çeşitli bozukluklardan kaynaklanabilir. Birincisi sinir iletimini ilgilendiren yapılarda bozulmadan ileri gelir. İkinci olarak diyabet damar sertliğine yol açabilir. Damar sertliği nedeniyle kan akımı azalır ve sorunla karşılaşılır. Üçüncü büyük faktör de psikolojiktir. Genellikle bir ya da birkaç kez ereksiyon güçlüğüyle karşılaşıldığında psikolojik olarak bunun tekrarlayacağı düşünebilir veya hasta etrafındaki diğer hastalardan duyduğu sorunların kendisinde de görüleceği endişesine kapılabilir. Diyabet tehlikeli bir hastalık mı? Hayır, değil. Gelecek nesilleri diyabetten korumak için topluma sağlıklı yaşam tarzı benimsetilmeli. Bu konuda hükümet, sağlık ve eğitim çalışanları, iletişimciler, sivil toplum örgütleri kısacası toplumun her kesimi birlikte hareket etmeli. Ayrıca, hastalar da diyabetle iyi geçinmeyi, yani diyabetle yaşamayı öğrenmeli.
Bu belirtiler şekeri haber veriyor
Çok su içme, çok idrara çıkma (özellikle geceleri idrara çıkma).
Aşırı acıkma hissi ve yemek yeme.
Halsizlik ve bazen zayıflama.
Ciltte kuruluk ve kaşıntı (özellikle kadınlarda mantar hastalığı).
Bulanık görme veya gözlük numarasında ani değişme.
Diş eti hastalıkları.
Ayaklarda yanma, karıncalanma hissi.
Yaraların geç iyileşmesi, idrar ve solunum yolu enfeksiyonları.
Yüksek şeker koması (karın ağrısı, kusma, şuur bulanıklığı).
Cinsel işlev bozuklukları.
Hastalık salgın gibi Dünyada diyabet ne kadar yaygın? Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun tahminlerine göre bu yıl dünya genelindeki diyabetli sayısı 246 milyon ve bu sayının 2025 yılında 380 milyona ulaşacağı bekleniyor. Bu nedenle de diyabet yüzyılın salgını olarak niteleniyor. Gelişmekte olan ülkeler daha büyük risk altında. Bu nedenle Birleşmiş Milletler diyabete dikkat çekmek ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde diyabeti önlemek için harekete geçmek üzere yeni bir karar aldı. Ülkemizde durum ne? Türkiye nüfusunun yüzde 45’i 20 yaşın altında. Diyabet yaşlanmayla artan bir hastalık. 30 yıl sonra şu anki çocuklar ve gençler yetişkin olacak ve önlem alınmazsa bu grubun diyabet riski yüksek görünüyor. Yaptığımız araştırmalara göre, ülkemizde 40 yaşından önce diyabet sıklığı yüzde 2 civarında, 50’li yaşlarda yüzde 8-9, 60’lı yaşlarda yüzde 15, 70’li yaşlarda nüfusun yüzde 20’si diyabetli oluyor. Eğer yaşam koşullarını kontrol altına alamazsak ne kadar çok yaşlı nüfus, o kadar çok diyabetli demek. Türkiye’de 2.850 milyon diyabetli yaşıyor. Gizli diyabetikler ise 2.650 milyon civarında. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, 2030 yılında ülkemizde diyabetli sayısının 6.2 milyon olacağı tahmin ediliyor. Bir de toplumumuzda diyabet bilinci yeterli değil. Diyabetlilerin yarısı aşikâr diyabetli olduğu halde hastalığını bilmiyor. Hastalığını bildiği halde önemsemeyenler de az değil ne yazık ki. Bazıları yalnızca şeker yemeyerek diyabet hastalığnıı kontrol altına alabileceklerini düşünüyor.
Benzer Yazılar:
Seker Hastaligi ve Kalp Hastaligi
ŞEKER HASTALIĞI ŞEKER HASTALIĞINA İYİ GELEN BİTKİLER
DR İBRAHİM SARAÇOĞLUNDAN ŞEKER HASTALIĞI BİÇİN BİTKİSEL KÜRLER
Gizli şeker hastaligi ve tedavisi
Sismanlik ve Seker Hastaligi Riski
Şeker hastalığı artıyor
Şeker hastalığı artıyor
Şeker hastalığı artıyor
İBRAHİM SARAÇOĞLUNDAN SES KISIKLIĞI VE ŞEKER HASTALIĞI İÇİN TARÇIN KÜRÜ
VİTAMİNLERİN ŞEKER HASTALIĞI
