Parotis Bezi Parotis Bezinin Sismesi

Parotis Bezinin Şişmesi, Parotis Bezi

Parotis bezi genellikle enflamatuar hastalık­lara bağlı olarak büyür. Sialadenitlere viral etkenler (kabakulak) yol açabileceği gibi dehidrate ve debil hastalarda stafilokokkus aureus ve streptokoklarla ortaya çıkan süpüratif parototitisler de görülür. Enkübas-yon dönemi ortalama 17 gün olan kabaku­lakta, başlangıçta hafif ateş, baş ağrısı daha sonra da parotis bir ya da iki taraflı hassasi­yet, ağrı ve şişme olur. Trismus, yutma ve çiğneme sırasında ağrı bulunabilir. Hemag-lutinasyon ya da kompleman fiksasyon test­leriyle hastalık belirlenebilir. Akut parotis şişmelerinin nedeni genellikle kabakulak, sitomegalovirüs, alerji ve iyot zehirlenmele­ri olabilir. Çift yanlı hipertrofi genellikle al­kolizm, şişmanlık, kötü beslenme, diyabet, gebelik, hipotiroidi, tüberküloz, sarkoidoz gibi durumlara ve fenilbutazon, fenotiazin, tiyourasil, tiyosiyanat gibi ilaçlara bağlı ola­bilir.

Parotis bezinin doğumsal hastalıkları arasın­da, doğumsal kistler, tip 1 ve 2 brankiyal ya­rık kistleri, dermoid kistler, lenfanjiyom ve hemanjiyomlar sayılabilir. Kronik siyalade-nitte özellikle yemek sırasında, parotis bezi orta derecede ağrılı bir şekilde şişer. En sık nedeni kanalların tıkanması ve hastanın da­ha önce kabakulak ya da akut parotit geçir­miş olmasıdır. Parotis bezi tıkanıklığı neden­lerinden olan taşların çoğu radyoopakdır ve röntgende gösterilebilir. Taşlar genellikle inorganik kalsiyum ve fosfattan meydana ge­lir. En önemli belirtileri bezin aralıklı olarak şişmesidir. Parotis kanalındaki darlıkları ve taşlan göstermede sialogram yararlıdır.
Otoimmün bir hastalık olan Sjögren sendromunda keratokonjonktivitis sikka, kserostomi ve konnektif doku hastalığı (sıklıkla ro-matoid artrit) birlikte bulunur.Hastalık 50 yaş civarında, kadınlarda sıktır. Tükrük ve gözya­şı bezlerinde enflamasyon ve fibrozisten dola­yı sekresyon azalır. Tanı dudağın iç yüzünden yapılan biyopsi ile konur.

Tükrük bezi tümörlerinin çoğu belirti verme­yen kütlelerdir. Parotis tümörleri bütün tük­rük bezi tümörlerinin %70-80’ini oluşturur. Bununla birlikte parotis tümörlerinin %80’i selimdir (Sublingual ve submandibüler bez tümörlerinin %50’si habis). Parotiste bir tü­mörle birlikte fasyal paralizi bulunması, küt­lenin ağrılı olması, deriye yayılım bulunması habis oluşumu düşündürür. Tükrük bezi tü­mörleri içinde en sık rastlanan selim tümör mikst tümör, habis tümör ise mukoepider-moid karsinomdur. Warthin tümörü, asinik hücreli karsinom, adenoid kistik karsinom da öteki tükrük bezi tümörlerindendir. Paro­tis bezi şişmelerinde siyalografi kanaldaki darlık ve taşları gösterebilir. Ultrason kütle­nin kistik olup olmadığını belirleyebilir. An­cak tanıda en yararlı inceleme BT’dir. Bu yöntemde özellikle habis tümörlerin belir­lenmesi kolaylaşır (derin lobun altındaki fib-roadipöz dokunun kaybolması habis oluşu­mu düşündürür). Whartin tümörü ya da on-kositomaların gösterilmesinde teknesyum sintigrafisi yapılabilir. İnce iğne aspirasyon biyopsisi son derece yararlıdır ancak değer­lendirilmesinde patologun çok deneyimli ol­ması gerekir.

Masseter hipertrofisi, 2. servikal vertebranın uzamış transvers prosesi gibi selim oluşum­lar da parotis bezi şişmelerinin ayırıcı tanı­sında düşünülmelidir.

Parotisin viral kaynaklı enfeksiyonlarında semptomatik tedavi uygulanır (analjezik antienflamatuar, sıvı tedavisi). Süpüratif bakte-riyel parotit durumlarında kültür antibiyog-ram yapılarak antibiyotik tedavisine geçilebi­lir. Kronik siyaladenitte ağız bakımı, masaj, antibiyotik ve rehidratasyondan sonuç alına­madığında cerrahi girişim (duktusun bağlan­ması, total parotidektomi, bezin ışınlanması, timpanik nörektomi) düşünülmelidir. Daha çok gram (+) etkenler söz konusu olduğun­dan, penisilinler, sultamisilin, sefalosporin-ler, sipiramisin kullanılabilir. Parotis abseleri cerrahi olarak direne edilmelidir.

Parotis taşlarında cerrahi tedavinin (paroti­dektomi) yanında, taşların bir basket yardı­mıyla çıkarılması da olasıdır. Sjögren sendro-munda masaj, rehidratasyon ve enfeksiyo­nun önlenmesi amaçlanır. Sarkoidoz 20-40 yaşlarda sıktır, servikal ve mediastinal ade-nopatiyle birlikte görülür. Uveoparotid ateş (Hearford) sendromunda, gözyaşı ve tükrük bezlerinde hipertrofiyle birlikte fasyal parali-zi bulunur. Birçok hasta tedavisiz kendiliğin­den iyileşir.

Parotis bezinin hemanjiyom, lefanjiyom gibi doğumsal lezyonlarmda kozmetik bir kaygı bulunmadığı sürece çocuğun büyümesi bek­lenir. Bezin habis-selim “bütün neoplazmala-rında parotidektomi” uygulanır. Yalnızca tü­mör dokusunun çıkarılması doğru bir tedavi şekli değildir. Patoloji tanısı selim lezyonu gösteriyorsa başka bir tedavi gerekmez. Ha­bis lezyonlarda tümör tipine, boyunda kütle­nin bulunup bulunmamasına göre, boyun diseksiyonu, ameliyat sonrası radyoterapi ya da fasyal siniri koruyarak ya da feda ederek yapılan total parotidektomi uygulanır.

Benzer Yazılar:

Tukruk Bezi İltihabi Hastaliklari Mesane kanseri ve tükürük bezi (parotis) kanseri Parotis Tümörleri Ve Cerrahisi Hakkında Bilgi Tükrük bezi enfeksiyonları diş eti iltihapları Tükrük bezi iltihapları dişeti enfeksiyonları Tiroid Bezi Nedir? Tiroid Bezinin Görevleri? Ahmet Maranki tükürük bezi iltihabı için bitkiler? Tiroid Bezinin Görevleri Hipofiz Bezinin Cerrahisi Düzensiz görülen âdetlerin bazı nedenleri hangileridir ?