Diyabet ve Sigara

Hazırlayan: Prof. Dr. Şükrü Hatun
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Endokrinoloji ve Diyabet Bilim Dalı Başkanı

Herkes sigara içmenin sağlığa zararlı olduğunu bilir. Buna rağmen bir çok insan sigara içmektedir. İlginç olanı moral açıdan bu durum bizi çok fazla kaygılandırmamaktadır. Bununla birlikte diyabetli bir çok kişi çevrelerindeki insanların genellikle birer “şeker polisi” gibi davarandıklarını düşünmektedir. Diyabetli bir kişi şeker almak için kuyruğa girdiğinde çevresinde tanıdık biri varsa ona ters bakıp “bunu yapmaması gerektiğini” düşünür. Hatta bir çok kişi bireyin duygularını incitecek tarzda yorumlar yapabilir. Diğer taraftan, sigaranın da şeker yiyen diyabetli birinin karşılaşabileceği sağlık sorunları kadar soruna yol açabileceği gerçeğine karşın, sigara içen ve aynı kuyrukta sigara almak için bekleyen birine kimse bir şey söylemez.

Diyabeti olanların sigara içme sıklığı olmayanlarla aynıdır. Sigara içmek önemli oranda akciğer kanseri, kronik bronşit ve asteriyosklerozis gibi kalp damar hastalıkları riskinde artış anlamı taşımaktadır. Tek başına diyabet arteriyosklerozis, kalp krizi ve inme gibi kalp damar hastalıkları riskini artırmaktadır. Diyabette risk faktörleri birbirini artırıcı niteliktedir. Diyabeti gevşek bir halat üzerinde bir denge unsuru olarak düşünürseniz sigara içmek aynı işi gözleriniz bir bandajla kapalı şekilde yapmaya çalışmaya benzer. Yetişkinlerde yapılan çalışmaların çoğu sigara içen diyabetlilerde prematüre ölüm riskinin sigara içmeyen diyabetlilere göre iki kat daha fazla olduğunu göstermektedir.

1994 Dünya Sigara Kongresi’nde sigara içen her iki kişiden birinin sigara içme ile ilişkili bir hastalıktan öleceği bildirilmiştir. Sigara, veba ve AIDS’ ten daha fazla ölüme neden olan 20. yüzyılın en büyük epidemisi olarak tanımlanmıştır. 14 yaşında sigaraya başlamış birine, arkadaşlarını sigara içmeye alıştırma riski bulunduğundan, bulaşıcı bir tüberkiloz hastasıymış gibi yaklaşılmalıdır.

Sigaradaki nikotin kalp damarlarını kasarak insülinin enjeksiyon yerinden daha yavaş emilmesine yol açmakta ve böylece kan glukoz düzeyini etkilemektedir. Nikotin ayrıca insülin direncinin (verilen ünsilinin kan glukozunu düşürücü etkisinin daha zayıf olması) artmasına yol açarak diyabetinizin kontrolünü güçleştirecektir. Özellikle kadınlar olmak üzere, sigara içenlerde tip 2 diyabete yakalanma riski iki kat daha fazladır.

Sigarayla birlikte solunan karbondioksit kımızı kan hücrelerindeki hemoglobine bağlanarak oksijenin aynı bölgelere bağlanmasını engellemektedir.Bu durumu telafi etmek için kırmızı kan hücreleri sayısında artış olur.Yapılan bilimsel çalışmalar sigaranın diyabetlilerdeki böbrek yetmezliği, görme bozukluğu, ayak ülseri, bacak amputasyonları ve kalp krizi riskini artırdığını göstermektedir.

Pasif Sigara İçme
Sigarayı pasif solumak bile sağlığa zarar verir. Pasif sigara soluyan çocuklarda nikotinin kan dolaşımına emilmesinin yetişkinlere göre iki kat daha fazla olduğu gösterilmiştir. Küçük çocuklar bu duruma daha fazla duyarlıdırlar. Sigara içen ebeveynleri çocuklarında kanda kurşun ve kadmiyum düzeyleri artar. Mutfakta vantilatörün altında sigara içmek sigara dumanının eve yayılmasını engellemez. Bu konuyla ilgili olarak biri “Bu, havuzun bir köşesine tuvaletinizi yapmak kadar etkilidir.” şeklinde yorum yapmıştı.

Sigarayı nasıl bırakırsınız?
Bunun en kolay yolu sigaraya hiç başlamamaktır. Sigara içenlerin çoğu sigaraya ergenlik dönemlerinde başlar. Her ne kadar “arkadaş baskısı” na karşı koymak zor olsa da, sigara içmeyerek yaşamınızın bir çok yılını kurtarmış oluruz.

Tek başınıza sigarayı bırakmanız zor olabilir. Diyabet kliniğinde, size önerilerde bulunarak yardımcı olabiliriz ve nikotin çiğneme sakızı yada nikotin bantları yardımcı olabilir. Bununla birlikte, kendi çabanız olmadan sigarayı hiç bir zaman bırakamazsınız. Sigarayı bıraktığınızda biraz kilo alma riskiniz bulunmaktadır. Bunu istemiyorsanız diyetisyeninize danışmalısınız.

Enfiye
İsveç’te erkeklerin %30′ u enfiye çekmektedir ve enfiye diğer ülkelerde de yaygın olarak kullanılmaktadır. Enfiyedeki nikotin, intravenoz enjeksiyonda olduğu gibi, hızla ağız içi mukoz membranlardan emilmektedir. Sigara içenlerde olduğu gibi nikotinin kalp, kan damarları ve kan basıncı üzerine kuvvetli etkileri vardır. Nikotin bağımlılığı kokain ve eroin bağımlılığı kadar güçlüdür.

Enfiye kullanmanın diyabeti nasıl etkilediği hala çok iyi bilinmemektedir. Nikotin insülin direncinin artmasına neden olacağından, enfiye kullananların (bu kişilerin kanlarında sigara içenlere göre nikotin düzeyleri daha yüksektir) diyabetlerinin kontrolünde sorun yaşamaları beklenir. Enfiye kullanan inşaat işçileri ile ilgili yapılan birçalışmada, enfiye çekenler sigara içenlerle karşılaştırılmış ve diyabette böbrek hasarı ile ilgili bir risk faktörü olan yüksek kan basıncı sıklığının enfiye kullananlarda daha yüksek olduğu bulunmuştur.

Her ne kadar sigarayı bırakmaktan daha zor olmasa da, enfiyeyi bırakmak sigarayı bırakmak kadar zordur. Enfiye kullanmak, diğer insanları etkileyip akciğer kanseri riskine maruz bırakmadığından, tıbbi bakış açısından daha kolay kabullenebilir. Enfiyenin ağız içinde kansere yol açtığı düşünülse de bu henüz kanıtlanmamıştır.

Sigara içmekten ölür müsünüz?
1994 Dünya Sigara kongresi’nde bildirilen istatistiklere göre 20 yaşındaki her 1000 sigara tiryakisinden

• 1’i cinayete kurban gidecektir.
• dd6’sı trafik kazasında ölecektir.
• 250’si orta yaşta sigarayla ilişkili bir hastalıktan ölecektir.

250’si ileri yaşta sigarayla ilişkili bir hastalıktan ölecektir.

Benzer Yazılar:

Akciğer kanseri sigara Elektronik sigara artık yasak Sigara Kadınlarda Doğurganlığı Azaltıyor Emziren anne sigara içerse süte geçer mi? Yataktan Kalkar Kalkmaz Sigara İçmeyin! Sigara içmeyen akciger kanseri olmaz mi? Sigara İçen Hastanın İyileşme Süreci Uzuyor! Gebelikte Sigara İçerek Bebeğinizin Hayatını Tehlikeye Atmayın! Akupunkturun ve sigara bırakma Akupunktur Ve Sigara Bırakma