Asepsi (Tıbbi Ve Cerrahi Asepsi)
Asepsi; patojen denilen hastalık yapıcı etmenlerin bir ortamda yada konakçı üzerinde bulunmamasıdır. Asepsi; tıbbi asepsi ve cerrahi asepsi olmak üzere iki bölümde incelenir. Tıbbi Asepsi, bir konakçıdan bir başkasına hastalık yapan mikroorganizmaların geçmesini önlemeye çalışmak ve ortamdaki mikroorganizma sayısını azaltmaktır. Aseptik teknikler, sterilizasyon, dezenfeksiyon işlemlerini ve antiseptik uygulamaları içerir. Aseptik teknikler hastane enfeksiyonlarının önlenmesinde önemli bir yer tutmaktadır.
Cerrahi Asepsi, eşyanın, çok zor olmakla beraber ortamın ve bazen cildin tümüyle mikroorganizmalardan arındırılmasıdır. Bu uygulamalara steril teknik de denebilir. Ameliyathane, doğum odası gibi yerlerde cerrahi asepsi yöntemi uygulanır. Örneğin, ameliyat sırasında cerrahın giydiği steril gömlek ve eldiven hastanın cerrah tarafından mikrop kapmasını önler. Normal koşullarda bireyin deri ve mukozasında hastalık yapmadan yaşamını sürdüren pek-çok organizma parenteral yolla vücuda girdiğinde patojen organizmaya dönüşüp ağır enfeksiyonlara neden olabilir. Bu nedenle duyarlı dokuların dışardan mikroorganizma almasını engellemek için yapı lan kesin uygulamalara cerrahi asepsi denir. Bir steril araç hasta bireyin derisi ile temas ettiğinde kon tamine olmuş sayılır. Sterilliğini kaybetmiştir. Kon tamine etme, bir eşyanın kullanılma amacı dışında kalacak şekilde mikroorganizmalarla kirlenmesidir.
TIBBİ ASEPSİ İLKELERİ
Tıbbi aseptik teknik, hastayı ve çevresini enfeksiyon etmenlerinden korumak için uygulanan tüm işlemlere denir. Amaç, patojen mikroorganizmaların bireyden bireye geçmesini önlemektir. Tıbbi asepside aşağıdaki ilkelere dikkat etmek gerekir:
1. Kirlenmiş materyali çevreye zarar vermeden yok etmeli.
2. Kirli çarşaf ve eşyayı, üniformalara dokundurmadan taşımalı.
3. Herhangi bir bakım aracını temizlerken, kendi üstüne ve etrafa sıçratmamak.
4. Yatak yapma, çarşaf değiştirme gibi işlemler sırasında toz kaldırmadan çalışılmalı.
5. Bakım, işlemleri en az kirli alandan en kirli alana doğru yönelen bir doğrultuda yapılmalı.
6. Klinik içinde temiz gereçlerin saklandığı bir yer ayırıp, bu alanla gereçlerin temizliğinin yapıldığı alan arasında bir geçiş engeli yada uzaklık olması sağlanmalı.
7. Hastaların bakımında kullanılan sürgü, böbrek küvet, tükrük hokkası gibi eşyaları kesinlikle döşemeye koymamak. Bunlar kirlenince yere bırakılmamalı, boşaltıp temizlenerek araç-gereç odasındaki yerine kaldırılmalıdır.
